Samenwerking met collega corporaties is geen doel maar een middel dat meerwaarde dient te bieden aan de huurder. Tegelijkertijd is onderlinge samenwerking ook voor een aantal (kleinere) corporaties noodzaak. Waarbij een fusie nog steeds de meest gekozen samenwerkingsvorm tussen corporaties onderling is. De vraag is echter vandaag de dag: op welke gronden biedt welke vorm van samenwerking welke meerwaarde?

Op 11 mei 2017 vond de MKW themabijeenkomst over professionalisering door samenwerking plaats. Deel II van een verslag in twee delen treft u onderstaand aan. Hierin komen vier samenwerkingsverbanden van MKW corporaties aan bod.

Nexus, Midden Limburg

Paul Sebregts (Sint Joseph, Stramproy), Corry Keulen (Woningvereniging Nederweert) en Harry Oosterlee (Domus, Roermond)
Nexus: bedacht door de medewerkers, is de werktitel voor deze samenwerking.

Harry Oosterlee ging in op de noodzaak tot samenwerking. Deze zit met name in het behoud van lokale verankering. Maar ook in het grijpen van kansen die bijvoorbeeld liggen op het gebied van innovatie. Zoals het bouwen met Skillpods (in Stramproy) en samenwerking met TUE (door Domus Roermond). Tenslotte zit de noodzaak in het verminderen van kwetsbaarheid. Bijvoorbeeld door de interne control gedrieën opzetten. Evenals het uniform inrichten van alle bedrijfsmatige processen die zich daarvoor lenen.

Paul Sebregts schetste de Reis. Het is een onderlinge verkenning. “We zijn niet begonnen met bijvoorbeeld een intentie verklaring. We hebben dus niet een van te voren bepaald doel: we zijn gewoon op reis gegaan. Gesprek aangegaan samen als directeur-bestuurders én ook met medewerkers. Stip op de horizon is meer een vermoeden waar we uit gaan komen dan een concreet geformuleerd perspectief.”

De mensen / de wens, door Corrie Keulen. Nexus betreft niet alleen de medewerkers van de drie corporaties, de directeur-bestuurders én de RvC; het betreft vooral de huurders. Het is een reis terug naar de inhoud: de bedoeling. Goed wonen, prettige buurten, etc.

De mensen die het moeten gaan doen, de medewerkers en huurders, die hebben we de kans gegeven te beginnen. Zonder blauwdruk dus van boven af. “We heb als directeur-bestuurders moeten leren onze monden te houden. We hebben geen routekaart, we meanderen. Maar we hebben bijvoorbeeld wel in het begin (de eerste driekwart jaar) gebruik gemaakt van externe proces ondersteuning. Om een begin te maken intern. Hierna gaan we dat zelf doen. Tenslotte: als kleine corporaties is er een niche in de samenwerking met zorgpartijen. Dat laten de grote corporaties in onze regio namelijk liggen.”

 

Zelfstandig Wonen

Karel van Berk, Woningstichting Gouderak licht deze samenwerking toe. Hij spreekt namens zijn collega’s Radboud Matthijssen van Harmonisch Wonen Lelystad, Wim Moggré van Woningstichting Cothen en Jacques Reniers van Groen Wonen Vlist.

Karel van Berk trapt af met het volgende model en geeft aan dat wat hem betreft de Kracht van klein zit in de hoek waar de zelfredzaamheid van mensen laag is, evenals het inkomen. Dáár, waar het het meeste nodig is, kunnen wij als MKW corporaties excelleren. In het primaire proces van verhuur aan kwetsbare doelgroepen. En dat is alleen met lokaal maatwerk te doen. Op niet meer dan één stap verwijderd van de huurder. En zonder standaardisering.

Van Berk: “Focus als kleine corporatie op het primaire proces. Plaats het secundaire proces in de hoek van de standaardmodellen en laat het idee los dat je daar eigen autonome keuzes wilt kunnen maken. De huurder merkt niks van de achtergrondvraagstukken zoals reglementen statuten en dergelijke. Daar kunnen wij geen specifieke waarde toevoegen. Ik wil een digitale boekenkast, een kennisbank bezet door experts waarin ik panklaar de boel kan halen. Dus geen voorbeeld modellen maar een oplossing uitgewerkt op corporatieniveau. In de matrix Cloudt zitten wij met dit gedachtegoed dan ook in de traditionele hoek. Het zou zelfs een franchiseformule kunnen zijn.”

In de hoek X kan de kleine corporatie zich sterk onderscheiden. Zorg dan ook dat daar de energie van de organisatie naar toe gaat in plaats van naar het secundaire proces.

Inkomen hoog
Zelfredzaamheid laag   X Inkomen laag	Zelfredzaamheid hoog

 

BLNW, Midden Nederland

Peter Toonen, Woningstichting Nijkerk trapt af over BLNW. Het samenwerkingsverband tussen de corporaties in Barneveld (Liesbeth Brouwer de Jong), Leusden (Monique Brewster), Nijkerk en Woudenberg (momenteel een vacature).

BLNW zit in vier gemeenten, in twee woningmarktregio’s en twee provincies. Samen bezit BLNW ca. 12.000 Vhe. BLNW bestaat al 10 jaar, langer dus dan alle directeur-bestuurders die er nu werken. Het is daarmee persoonsonafhankelijk geworden. Wel is het zo dat de medewerkers van alle vier de corporaties er natuurlijk bestendiger in acteren.

Toonen: “BLNW heeft bijna niets formeel geregeld. Het doel is professionaliteit en efficiency. Wat ons als directeur-bestuurders bindt is de ‘intervisie’. Dus het kunnen bespreken van de eigen kwesties en elkaar spiegelen. We hebben aan structuur alleen een dienstverleningsovereenkomst, daar praten we ongeveer 10 minuten per jaar over.”

Monique Brewster: “We moeten soms wat inleveren aan autonomie als directeur-bestuurders én richting eigen medewerkers soms staan voor de samenwerking boven de eigen corporatie. Maar het levert vooral veel op.”

BLNW deelt gevieren bepaalde zaken, maar soms ook alleen tussen twee van de vier samenwerkende corporaties. Toonen: “We hebben het er in ieder geval nóóít over of een van ons meer krijgt dan de ander. Het is allemaal voor één doel: de volkshuisvesting.”

Liesbeth de Jong: “Het is een samenwerking waarbij de energie op het goede is gericht. Als je duidelijk hebt welke effecten je beoogt, dan stroomt bij iedere corporatie de energie dezelfde kant op, namelijk die van de huurder.”

 

Op zoek naar de beweging

Hans Vedder, Goed Wonen Gemert licht toe, mede namens Michiel Sluijsmans van Wonen Born Grevenbicht.“Onze drive als corporatie zit in de hoek van de huurders die een laag inkomen hebben en weinig zelfredzaam zijn. De hoek die Karel van Berk ook schetste. Als die hoek je doel is, dan is samenwerking met andere partijen een vereiste. Daarnaast heeft samenwerking ook een intrinsieke kracht / motivatie. Daar hoef je niets voor te regelen, die verbinding leg je vanuit je netwerk.”

Veel samenwerkingsverbanden zijn oplossingen. Oplossingen waarbij helaas niet altijd de vraag bij werd gesteld waarop het een antwoord moest zijn. Met andere woorden: wat is het probleem?.Vedder: “Waar zoek ik dan mijn heil om dit te doen? Dat is dat ik altijd de aanpak gehad heb dat ‘als dit nu het probleem is, laten we daar dan gewoon aan gaan werken met zijn allen’. Werken vanuit vertrouwen! En de mindset en houding van je als directeur-bestuurder én jouw organisatie. En dus niet nadat je je intenties uitspreekt in de eerste vergadering; in de tweede vergadering aan tafel zitten met juristen, organisatieadviseurs en financiële adviseurs.”

Vedder zoekt samen met Sluijsmans daarom de soft controls die de beweging kunnen ondersteunen. Als het ware: assett-loos en organisatie-loos.