Door de nieuwe Woningwet wordt de administratieve lastendruk verdrievoudigd en kleine corporaties worden daardoor het hardst getroffen. Dit blijkt uit recent onderzoek van adviesbureau Sira Consulting, uitgevoerd in opdracht van Aedes.
Vanuit het MKW bestuur zijn bij de klankbordgroep Administratieve Lastendruk aangehaakt Johan Oosterhoff en Wiepke van Erp Taalman Kip. U treft hier een kort commentaar en samenvatting aan van hun hand.

Wiepke van Erp Taalman Kip: “Bijzonder is dat in de klankbordgroep bij dit onderzoek alle partijen waren vertegenwoordigd: corporatiedirecteuren, Aedes, BZK, Aw en WSW. En wat je verder ook vindt van de resultaten, positief is in elk geval dat dit onderlinge uitwisseling en confrontaties bevorderde en bijdraagt aan meer wederzijds begrip.”

Aedes stuurde het rapport jl. donderdag 9 november 2017 naar minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en naar de Tweede Kamer. En vraagt de politiek de resultaten van het onderzoek te betrekken bij de evaluatie van de Woningwet.

Grootste boosdoeners

Het rapport is duidelijk: de lastendruk als gevolg van de Woningwet 2015 is meer dan verdrievoudigd tot bijna € 90 miljoen per jaar. Daarnaast maakten corporaties, om de Woningwet te implementeren, circa € 77 miljoen aan eenmalige kosten.
De invoering van de marktwaardering heeft een belangrijk deel van deze structurele toename in de regeldruk veroorzaakt (28%), onder meer door externe kosten voor taxateurs en accountants. Daarnaast leiden passend toewijzen, prestatieafspraken en het aanleveren van gegevens voor dPi en dVi tot een aanzienlijk hogere structurele regeldruk.
Tijdens de parlementaire behandeling van de Woningwet werd de structurele regeldruk op slechts € 32,4 miljoen geraamd. Het verschil betreft voornamelijk de marktwaardering, waarvan de verplichtingen na de eerdere raming zijn aangepast.

Het wordt nog erger…

Die structurele regeldruk van € 90 miljoen gaat nog stijgen, want de wet is nog niet volledig geïmplementeerd (bijv. beoordeling voorstellen administratieve en juridische scheiding moet nog komen). En een aantal zaken is überhaupt niet meegenomen in het onderzoek, zoals de bijdrage voor de instandhouding van de Autoriteit Woningcorporaties (jaarlijks bijna € 15 miljoen) en lasten uit andere regelgeving dan de Woningwet.

Kleine corporaties ervaren de meeste regeldruk

Voor kleine corporaties met minder dan 1.000 huurwoningen is de administratieve lastendruk het hoogst. Voor hen bedraagt de regeldruk, alleen al als gevolg van de Woningwet, gemiddeld € 120 per huurwoning. Voor deze corporaties is het bijvoorbeeld moeilijker geworden om nieuwe bestuurders en commissarissen te vinden en ook de accountantskosten zijn naar verhouding sterk toegenomen. Ook stelt de regelgeving gelijke eisen aan backoffice activiteiten die daarmee voor kleine corporaties natuurlijk relatief hoog uitpakken; daardoor kiezen zij er nu eerder voor op te gaan in een grotere organisatie. In 2016 is het aantal corporaties met 11 afgenomen, waarvan 8 kleine corporaties met minder dan 1.000 huurwoningen die zijn opgegaan in een fusie.

Verbetervoorstellen met reductiepotentieel

Met corporaties en stakeholders is actief gezocht naar verbetervoorstellen om deze lastendruk te verminderen. Deze hebben betrekking op bijv. de waarderingsgrondslagen, legitimatie en verantwoording, en toezicht. Gezamenlijk kunnen deze verbetervoorstellen een reductie van de regeldruk tot € 28 miljoen per jaar opleveren.

Met name het beperken van de gegevensuitvraag dVi en dPi, het hanteren van één waarderingsmethodiek en een centraal register voor inkomenstoetsen kunnen de regeldruk voor corporaties aanzienlijk beperken en ongewenste bijeffecten van de Woningwet verminderen. Samenwerking tussen de betrokken partijen is een belangrijke voorwaarde om verbeteringen te realiseren, omdat zij alleen gezamenlijk dergelijke voorstellen ook daadwerkelijk kunnen implementeren.

Vervolg: in gesprek blijven

Zoals in de inleiding gesteld: de brede samenstelling van en de onderlinge uitwisseling in de Klankbordgroep was voor iedereen van waarde. Zo konden we bijvoorbeeld als Aedes/corporaties aan BZK en Aw duidelijk maken dat we niet zozeer “blij” zijn met het handboek marktwaardering, maar dat het alternatief – full versie, alles taxeren dus- nóg veel erger zou zijn. Dat is toch wat anders. En dat we, als wij hierover hadden kunnen meepraten, natuurlijk zouden hebben gekozen voor methoden die eerder al door corporaties werden gebruikt of gewoon 70% van de WOZ. Het viel op, dat dit dan echt nieuw leek te zijn voor BZK. En zo waren er meer voorbeelden, aan alle kanten overigens, waarin partijen elkaar een beetje ontdekken.

Op voorstel van Aedes komt de klankbordgroep Administratieve Lastendruk over een aantal maanden weer bijeen, mede om de voortgang rond de verbetervoorstellen te monitoren. Wordt vervolgd.

Wiepke van Erp Taalman Kip
Bestuurslid MKW Platform

 

Zie ook Aedes.nl voor berichtgeving in dezen.