Op 8 juni spraken we als MKW-leden in twee sessies met Rob Haans, bestuurder bij De Alliantie, over de Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties waarin hij namens onze sector actief is. En actueel thema waar een kleine 30 leden in een actieve discussie, onder leiding van MKW bestuurslid Jaap Huibers, aan deelnamen.
En er is dan ook wel wat aan de hand op de woningmarkt! Niet voor niets omarmden we op het Aedes verenigingscongres in februari de Actieagenda Wonen en daarmee de ambitie om de komende 10 jaar met zijn allen zo’n 25.000 sociale huurwoningen toe te voegen. En uit reacties van MKW-leden blijkt dat we die ambitie vertalen naar onze eigen werkgebieden, maar ook dat de praktijk weerbarstig is.
Input opgehaald bij MKW-leden
Voorafgaan aan de sessie haalden we via een enquête* onder de MKW-corporaties het net op. Waar lopen we tegen aan in de praktijk? Welke oplossingen zien we en waar lopen we vast? En wat verwachten we dan van een Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties? Zie illustratie:
*Een korte samenvatting van deze enquête is te vinden onderaan dit verslag.
Meerwaarde Taskforce
Rob Haans nam ons mee in de Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties en hoe zij zonder formeel mandaat aan de ene kant zoeken naar doorbraken op lokaal niveau waar de voortgang in nieuwbouw spaak loopt. En hoe zij patronen zoeken die maken dat het aanvullen van de woningvoorraad vastloopt. Deze patronen brengen zij vervolgens weer in bij onder andere relevante ministeries, VNG, Aedes.
De Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties richt zich voor nu op versnelling van de 140.000 woningen waarvoor RVV subsidie is aangevraagd. Wist je dat 9% van alle aanvragen zijn ingediend door MKW-corporaties? Dat is 9% van het totaal en goed voor 12.600 woningen!
Patronen te doorbreken
En patronen vonden we samen genoeg: van belemmerende flora- en faunaregelgeving, procedures, parkeernormen, onderbezette gemeenten, stijgende bouwprijzen, soms ook verschillen van inzicht met de gemeente over de opgave; heel herkenbaar allemaal.
Mooi was ook de ontdekking dat een deel van de ervaren belemmeringen misschien ook bij onszelf ligt. Zitten wij soms ook niet vast in eigen beelden over bijvoorbeeld de juiste prijs, het noodzakelijke rendement of de manier waarop we samenwerken?
Van belemmeringen naar mooie lokale oplossingen
En we zouden het MKW niet zijn als we van de belemmeringen doorpakten naar de oplossingen. En wat een mooie lokale oplossingen passeerden de revue, zoals de versnellingsambtenaar in de gemeente Wageningen, maar vaak ook goede ervaringen met extra inzet van de provincie.
Een prachtig voorbeeld van Germa Knuver van WOONstichting Gendt over hoe je ook je uitvraag al samen met de gemeente kunt oppakken om vervolgens een vlekkeloze procedure te lopen. Elisabeth ter Borg van Fien Wonen die door houtbouw en duurzame bouw de stikstofproblematiek de baas is. En over het gebruiken van principes als Ubuntu binnen de lokale samenwerking met gemeente, projectontwikkelaars en corporaties in Deventer wat leidt tot meer evenwicht in afspraken en het elkaar ook ruimte gunnen. Fantastisch om te horen wat er ook allemaal wel kan!
Nieuwbouw door MKW leden: laat het zien
De komende tijd gaan we als MKW de nieuwbouw bij onze leden volgen. Heb je mooie voorbeelden: deel ze met ons dan delen wij ze met je MKW-collega’s via onze website.
Daarnaast kijken we samen met Maarten Georgius van Aedes en trekker van het Team Nieuwbouw of we inspiratiesessies kunnen organiseren rondom voorbeelden die het delen waard zijn.
Ook zullen we de voortgang van onze eigen RVV-opgave gaan monitoren: ergens hebben wij het gevoel dat wij met onze pragmatische aanpak, lokale verbinding en doorzettingsvermogen in staat moeten zijn die RVV-opgave in te vullen.
En loop je toch ergens vast? Rob Haans denk vanuit de Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties graag met je mee (rhaans@de-alliantie.nl).
Enquête onder MKW leden naar knelpunten en oplossingen nieuwbouw
De meeste reacties zien op:
- Beschikbaarheid van grond/locaties
- Moeizame processen en procedures met allerlei oorzaken. Soms ligt hier regelgeving (duurzaamheid / Flora- en faunawet) aan ten grondslag. Soms betreft het omwonenden, maar ook de (onderbezetting / commitment van de) gemeente wordt als oorzaak genoemd
- Stijgende (bouw)kosten
Enkele reacties zien op het tekort aan volume (schaalniveau), de samenwerking met vertragende partners of knelpunten die met herstructurering i.p.v. nieuwbouw te maken hebben
Heb je zelf goede voorbeelden voor oplossingen die we met elkaar kunnen delen?
Het meest genoemde goede voorbeeld wat wordt genoemd ziet op het leggen van verbinding en het gesprek aan gaan. Dit ziet voornamelijk op een intensieve samenwerking met de gemeente en het maken van (prestatie)afspraken met aantallen voor sociale huur. Maar ook het vroeg betrekken van de gemeente in de plannen werpt zijn vruchten af. Daarnaast wordt ook ingezet op (strategische) samenwerking met regionale corporatiecollega’s, andere partners en experts. Ook wordt de inzet van innovatie bouwvormen een aantal keer genoemd. Ook heeft een collega-bestuurder het over een volkshuisvestingsfonds waarin een bedrag wordt gestort voor iedere nieuwbouwwoning. En de mooiste: kijk naar wat wèl kan, soms is er meer mogelijk dan dat je denkt.
Wat wil je nog mee geven?
Veel verschillende boodschappen. Er wordt voornamelijk gesproken over samenwerking. Daarnaast wordt de noodzaak van maatwerk benoemd: focus eerst op de eigen organisatie en ga na waar een probleem of behoefte ligt en ga vervolgens zeker op zoek naar gelijkgestemden. Er wordt aandacht gevraagd voor het verschil tussen de nieuwbouw- en transformatieopgave, voor duurzaamheid en voor alternatieve/tijdelijke oplossingen voor de woningnood. Mooie afsluiter: ga na wat wel werkt en vier je successen! En vergeet niet de kracht van klein: juist MKW-corporaties kunnen goed inspelen op kleinere en complexere binnenstedelijke vernieuwing.